Eğme Katlama Deneyi

1-      DENEYİN ADI:

Eğme Katlama Deneyi

2-      DENEYİN AMACI:

       Malzemelerin eğme dayanımlarının hesaplanması ve şekil değiştirme özelliklerinin incelenmesi. Metalik malzemelerin katlama deneyi malzemelerin şekil değiştirmesi hakkında genellikle kalitatif bir bilgi edinmek gayesiyle yapılır.Eğme deneyindeki amaç ise kalitatif sonucun yanında, eğme momenti (Me),  eğilme dayanımı         (se ), esneklik modülü (Ee) ve eğilme miktarı (Y) gibi kantitatif değerleri hesaplamaktır.

3-      TEORİK BİLGİ:

      Eğme, iki desteğe serbest olarak oturtulan genellikle daire veya dikdörtgen kesitli düz bir deney parçasının, yön değiştirmeksizin ortasına bir eğme kuvveti uygulandığına oluşan biçim değişmesidir. Katlama ise, eğmenin özel bir durumu olup, daire veya dikdörtgen  kesitli deney parçasının iki kolunun birbirine paralel duruma getirilmesi(180o eğme) işlemidir.

      İmalat sırasında eğerek veya katlayarak form verilen malzemelerin şekil değiştirme kapasitesinin tayininde çoğu kez bu deneyden faydalanılır. Katlama deneyi malzemenin kendisi için uygulandığı gibi, bu malzemelerden kaynak yoluyla birleştirilmiş parçalar için de kullanılabilir. Böylece kaynak dikişinin şekil değiştirme kapasitesi, hatta kaynak dikişi ile esas malzeme arasında iyi bir bağlantı olup olmadığı tespit edilebilir.Birçok değişik eğme yöntemi mevcuttur. Bunların hepsinde (ileri-geri eğme hariç) esas amaç malzemeyi çatlayıncaya kadar tek yönde eğmektir. Sünekliği iyi olan malzemeler 180° katlamaya rağmen çatlamazlar. Yani eğme deneyinde kriter olarak eğme açısı(a) kullanılır. Eğilme açısı ise eğme tamamlandıktan sonra numunenin 2 kolu arasındaki dış açı olarak tanımlanır.

       Bazen eğme sonunda bükülmüş kısmının eğrilik yarıçapı (r) da kriter olarak alınabilir. Eğme deneylerinde, eğme momenti veya eğilme dayanımının hesabı için, numunenin kırıldığı andaki maksimum yükü (Pmax) ölçmek gerekir.Bundan sonra gerekli formüller kullanılarak istenilen değerler hesap edilir.                                                                              

                                                                     

1-Eğilme Momenti         2-Mukavemet momenti (dikdörtgen)          3-silindirik                               4-Eğme dayanımı

4-      NUMUNE TANIMI:

DIN 53452 standardına göre numune boyları aşağıdaki tabloda verilmiştir:

5-      KULLANILAN CİHAZ ve DONANIMLAR:

Deneyde Eğme Cihazı, St 42 yapı çeliği ve kumpas kullanılmıştır.

6-      DENEYİN YAPILIŞI:

Deney numunesi Cihaz tablasına yerleştirildi. Deney numunesinin boyu önemli değildir. Çünkü cihazda mesnetler arası mesafe sabittir ve deney sonuçlarını sadece bu mesnetler arası mesafe etkiler. Deney numunesi cihaza yerleştirildikten sonra yüzler birbirine bakacak şekle gelene kadar orta kısımdan yük uygulandı ve numune ‘V’ şekline getirildi. Daha sonra numune alınarak alt kısmındaki kaynak bölgesine bakılarak olası çatlamalar gözlendi. Deneyde, numunede herhangi bir çatlak gözlemlenmedi

7-      KAYNAKLAR:

1-ONARAN Prof. Dr. Kaşif, Malzeme Bilimi, İSTANBUL, 1995.

2 -Y.T.Ü  Mekanik Muayeneler Deney Föyleri

3-  Megep, Tahribatlı Muayeneler

4- İ.T.Ü Metalik Malzemelerin Mekanik Deneyleri